تحلیلی ژئوپلیتیکی بر محصول‌های راهبردی کشاورزی ایران (مطالعۀ موردی: گندم)

Authors

  • رسول افضلی دانشیار جغرافیای سیاسی، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران
Abstract:

کشاورزی و تولید مواد غذایی، در دهه‌های اخیر یکی از مسائل مهم جهانی است و همۀ کشورها اعم از صادرکننده و واردکننده را با چالش مواجه ساخته است. این پژوهش به‌منظور بررسی وضعیت تولید و مصرف محصول راهبردی گندم در ایران و نیز انتخاب راهبرد مناسب برای تأمین آن تا سال ۱۴۰۰، به­روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی­بر داده‌های FAO و با استفاده از نرم‌افزارهای Excel و GIS انجام شده است. آمار دوره‌های زمانی تولید و مصرف گندم، با استفاده از روش ARIMA مدل‌سازی و تولید و مصرف این محصول راهبردی طی سال‌های 1392 تا 1400 پیش‌بینی شده است. نتایج نشان می‌دهد با توجه به جایگاه ایران در تولید، مصرف، صادرات و همچنین میزان نیاز کشور به واردات گندم تا سال 1400، بحث خودکفایی کامل این محصول، حداقل تا سال 1400 منتفی است و ایران تا این سال، یک واردکنندة جزء باقی خواهد ماند. با توجه به موقعیت ژئوپلیتیکی ایران و احتمال استفادة کشورهای صادرکنندة گندم از این محصول راهبردی به‌عنوان یک حربة سیاسی علیه کشور، لازم است در انتخاب کشورها برای واردات این محصول دقت ویژه­ای صورت پذیرد. از این‌رو، در قالب یک رویکرد ژئوپلیتیکی و با استفاده از روش تحلیل سلسله­مراتبی (AHP) و نرم‌افزار Expert choice، بهترین کشورها برای واردات گندم و در سطحی بالاتر، انعقاد قراردادهای بلندمدت در زمینة خرید این محصول راهبردی، شناسایی و اولویت‌بندی شده­اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیلی ژئوپلیتیکی بر محصول های راهبردی کشاورزی ایران (مطالعۀ موردی: گندم)

کشاورزی و تولید مواد غذایی، در دهه های اخیر یکی از مسائل مهم جهانی است و همۀ کشورها اعم از صادرکننده و واردکننده را با چالش مواجه ساخته است. این پژوهش به منظور بررسی وضعیت تولید و مصرف محصول راهبردی گندم در ایران و نیز انتخاب راهبرد مناسب برای تأمین آن تا سال ۱۴۰۰، به­روش توصیفی- تحلیلی، مبتنی­بر داده های fao و با استفاده از نرم افزارهای excel و gis انجام شده است. آمار دوره های زمانی تولید و مص...

full text

بسترهای ژئوپلیتیکی قاچاق کالا و ارز با تأکید بر بازارچه‎های مرزی (مطالعۀ موردی: استان کرمانشاه)

اقدامات تجاری پویا و بازارچه‎های مرزی، می‎توانند نقش اساسی و بسیار مؤثری در ترقی و پیشرفت و همچنین، توسعۀ پایدارِ اقتصاد نواحی مرزی و بهبود استانداردهای زندگی مردم، کاهش فقر، توزیع مناسب درآمدها، ایجاد روابط دوستی و جلوگیری از مهاجرت و به‎خصوص کاهش و حتی جلوگیری از جریان قاچاق کالا و ارز ایفا کنند. در بازارچه‎های مرزی کرمانشاه مبادلاتی زیادی انجام می‎گیرد. جریان قاچاق کالا و ارز در کنار سایر گون...

full text

بررسی بهره‌وری نهاده‌های کشاورزی در کشت گندم، مطالعۀ موردی: دشت مهران

در مطالعۀ حاضر بهره‏وری نهاده‏های کشاورزی در کشت گندم دشت مهران در سال 1394 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. متغیرهای مد نظر در این پژوهش ویژگی‌های اقتصادی و اجتماعی گندم­کاران و نهاده‏های مختلف مصرفی بوده است. متدولوژی این پژوهش، استفاده از تابع تولید برای برآورد بهره‏وری متوسط و نهایی نهاده‏های تولید و محاسبۀ کشش تولید است. برای گزینش تابع تولید مناسب، از آزمون نسبت راست­نمایی بهره گرفته شد. برا...

full text

تحلیلی بر توزیع فضایی پایداری مسکن در سکونتگاه‌های روستایی ایران (مطالعۀ موردی: دهستان میانکوه، شهرستان اردل)

هدف از پژوهش کاربردی حاضر که با روش توصیفی تحلیلی انجام گرفت، بررسی وضعیت پایداری مسکن در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی و توزیع فضایی پایداری مسکن در بین 23 روستای واقع در دهستان میانکوه شهرستان اردل است. جامعۀ آماری پژوهش، همۀ سرپرستان خانوار دهستان میانکوه بودند که در بین آنها از 270 نفر به‌صورت تصادفی پرسش شد. نتایج بررسی وضعیت پایداری اجتماعی و اقتصادی مسکن در محدودۀ تحت مطالعه ...

full text

تحلیلی بر ابعاد و سطوح مداخله در بحران ژئوپلیتیکی قره‏باغ

 ناگورنو- قره‏باغ (قره‏باغ کوهستانی)، منطقه خودمختار ارمنی‏نشین در غرب جمهوری آذربایجان و در نزدیکی مرزهای ارمنستان است. این منطقه توسط ارمنی‏های محلی کنترل می‏شود. با این وجود، نه ارمنستان و نه هیچ کشوری در جهان، جمهوری قره‏باغ را به رسمیت نمی‏شناسد. این منطقه از زمان استقلال دو جمهوری آذربایجان و ارمنستان، منبع بسیاری از اختلافات میان این دو کشور بوده است. هدف از این مقاله، تجزی...

full text

تحلیلی بر ابعاد ژئوپلیتیکی ایالات متحده آمریکا در سوریه

     ابعاد ژئوپلیتیکی ایالات متحده آمریکا در قالب تصویر سازی، کد و بینش ژئوپلیتیکی، سیاست گذاری برون مرزی آمریکا را در سالیان اخیر در خاورمیانه، تشکیل داده است. هویت و اسطوره های ملی ایالات متحده آمریکا که بر پایه «دیگری» ترسیم شده است، تصویر سازی ژئوپلیتیکی این کشور را در مناطق مختلف جهان بوجود آورده است. به دنبال حادثه 11 سپتامبر و حوادث مترتب بر آن مانند بحران در عراق و شامات و ظهور گروه های...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 48  issue 1

pages  53- 67

publication date 2016-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023